Neden Hep En Gergin Sahneyi Gösterir?
Zihin bazen bir film fragmanı gibi çalışır: Tüm hikâyeyi değil, yalnızca en çarpıcı – ve çoğu zaman en korkutucu – sahneleri öne çıkarır. Kaygı yaşayan biri için bu, “olabilecek en kötü senaryo”nun tekrar tekrar zihinde canlandırılması anlamına gelir. Oysa çoğu zaman o film… hiç vizyona bile girmez.
Peki beyin neden kaygı üretir? Neden rahatlamak bu kadar zordur?
Kaygı Bir Arıza Değil, Beynin Alarm Sistemidir
Kaygı nedir? Kaygı (anksiyete), bir zayıflık değil; beynin seni hayatta tutmak için geliştirdiği biyolojik bir uyarı sistemidir. Bu mekanizmanın merkezinde amigdala bulunur: Tehlikeyi hızla algılar, bedeni alarma geçirir, “hazırlıklı ol” sinyali gönderir.
Fakat sorun şurada başlar:
- Beyin, gerçek tehlike ile olasılığı her zaman ayırt edemez.
- Zihinde beliren “ya olursa?” senaryoları, beden tarafından gerçekmiş gibi algılanır.
- Ve bir noktadan sonra, henüz yaşanmamış bir olaya karşı bile anksiyete belirtileri ortaya çıkar.
Yani kaygı, çoğu zaman gelecekteki olasılığı bugün yaşatan bir filtredir.
Her Kaygı Aynı Değildir – Ve Çözümü de Aynı Olmaz
Kaygının temelinde bazen kontrol ihtiyacı, bazen geçmiş travmalar, bazen belirsizliğe tolerans düşüklüğü, bazen de öğrenilmiş düşünce kalıpları vardır.
Bu yüzden kaygı bozukluğu yaşayan herkesin deneyimi farklıdır.
Dolayısıyla çözüm de kişiye özel olmalıdır. Bazı kişiler için nefes egzersizleri ve farkındalık teknikleri işe yararken, bazen online terapi gibi profesyonel destek süreçleri kaygının temelini anlamayı kolaylaştırır.
Bu Yazı Bir Başlangıç – Çözüm Değil
Kaygı üzerine bilgi edinmek rahatlatıcı olabilir; fakat bilgi, otomatik düşünce döngülerini kendiliğinden değiştirmez.
Bir blog yazısı, tek başına kaygıyı dönüştüremez.
Çünkü kaygı, geçmiş deneyimlerin, sinir sisteminin, öğrenilmiş inançların ve duygusal işleyişin birleşimidir – yani bireyseldir.
Eğer zihninde aynı sahneler tekrar tekrar dönmeye başladıysa, bu artık yalnızca bir düşünce değil, çalışılması gereken bir süreçtir.
Birlikte Çalışmak İstersen
Kaygının senin için nasıl başladığını, bedensel ve bilişsel düzeyde nasıl işlediğini birlikte ele almak mümkün.
Evital üzerinden bir online terapi seansı planlayarak, kaygının yalnızca ne olduğunu değil, senin için ne anlama geldiğini de keşfedebilirsin.
Unutma: Kaygı seni korkutmak için değil, hazırlamak için vardır.
Ama abartılmış fragmanları yönetmeyi öğrenmek, profesyonel bir süreçle çok daha mümkün hâle gelir.
Klinik Nöropsikolog Gizem Can Atmaca'dan online danışmanlık almak için tıklayın:
